Diş əti iltihabı nədir?

Diş əti iltihabı

Ağız və diş baxımına lazımı diqqət göstərilməməsi, düzgün qidalanmama və bəzi xəstəliklər səbəbi ilə diş ətində meydana gələn infeksiyalar iltihaba səbəb ola bilər. Adətən bakterial infeksiyalar nəticəsində yaranan diş əti iltihabına gingivit deyilir. Rast gəlindiyi ağız bölgəsinə görə dəyişsə də, diş əti iltihabı adətən yemək zamanı ağız hərəkətlərində çətinliyə və ağrıya səbəb olur.

Çox vaxt bir neçə gün ərzində öz-özünə sağalır və ağız boşluğunun tam gigiyenasını təmin etməkdən başqa heç bir müalicə tələb etmir. Ancaq iltihab şiddətli və 4-5 gündən çox davam edərsə, diş həkiminə müraciət edilməlidir. Müalicə olunmayan gingivit, daha ciddi bir vəziyyət olan periodontitə səbəb ola və dişin itirilməsinə gətirib çıxara bilər. Bu səbəbdən diş əti iltihabının müalicəsinə lazımi diqqət yetirilməlidir.

Diş əti iltihabı

Diş əti iltihabı gingivit bakterial infeksiyaların səbəb olduğu bir xəstəlikdir. Yetkinlərdə dişin itirilməsinin əsas səbəblərindən biri olan gingivit, adətən kiçik iltihabla başlayır və inkişaf edir. Yerləşdiyi yerdən asılı olaraq insanda heç bir narahatlıq yaratmasa da, bəzi hallarda, xüsusən də böyük iltihab zamanı çeynəmə, danışma və yemək yeməkdə çətinlik yarada bilər. Sadə bir xəstəlik olan diş əti iltihabı dişlərin uzun və müntəzəm fırçalanması və diş ipindən istifadə edilməsi ilə adətən qısa müddətdə sağalır. Ancaq ağız baxımına ciddi yanaşılmazsa, xəstəlik irəliləyərək ağızın müxtəlif nahiyələrində iltihaba səbəb ola bilər və diş itkisinə qədər irəliləyə bilər.

Diş əti iltihabının əlamətləri hansılardır?

Əgər gingivit sadədirsə, bir çox insan tərəfindən hiss edilməyə bilər. Bu səbəbdən heç bir əlamət olmasa da, diş ətinin iltihabı baş verə bilər. Lakin iltihabın ölçüsü artdıqca və ya onun yerləşdiyi nahiyə daha həssas olarsa, iltihab bəzi əlamətlərlə özünü göstərir. Gingivitin ən çox müşahidə olunan simptomları bunlardır:

  • Diş ətində həssaslıq, qızartı və şişkinlik
  • Ağ iltihablı formasiyalar
  • Dişləri fırçalayarkən və ya diş ipi istifadə edərkən qanaxma
  • Diş ətinin çəkilməsi
  • Dişlərdə boşluq (laxlama)
  • Danışıq və çeynəmə zamanı ağrı
  • İsti və soyuq qidalara qarşı yüksək həssaslıq
  • Pis ağız qoxusu

Diş əti iltihabının səbəbləri nələrdir?

Diş əti dişlərə kənardan göründüyündən daha da uzaqda yapışır. Qalan hissə cib kimidir və qida qalıqları, ərp bu hissədə yığılıb qalır. Bu, diş əti iltihabının ən çox görülən səbəblərindən biridir. İncə bir bakteriya təbəqəsi olan diş ərpi zaman keçdikcə sərtləşərək diş daşı yarda bilər. Diş daşının da bu cibə daxil olması iltihabın digər səbəblərindəndir. Bu iki vəziyyət diş ətinin iltihabının ən çox görülən səbəbləridir və nəzarət edilmədikdə diş ətinin dişlərdən ayrılmasına səbəb ola bilər (diş ətinin resesiyası). Qarşısının almaq üçün gündə ən azı iki dəfə dişlərinizi və dilinizi müntəzəm və effektiv şəkildə fırçalamaq və hər fırçalamadan sonra diş ipindən istifadə etmək lazımdır.

Bəzi hallarda diş ətinin iltihabı müxtəlif səbəblərdən yarana bilər. Bu səbəblərdən bəziləri bunlardır:

  • Siqaret və tütün istifadəsi
  • Diabet (şəkər) xəstəliyi
  • Müəyyən dərmanların istifadəsi (kortikosteroidlər, oral kontraseptivlər, kimyaterapiya dərmanları, kalsium kanal blokerləri və s.)
  • Qırıq dolğular
  • Dişlərdə struktur pozğunluqları
  • Hamiləlik
  • Genetik faktorlar

Gingivitin hansı növləri var?

Gingivitin əsasən 2 növü var. Bunlardan birincisi ərpin səbəb olduğu diş əti iltihabı, dərman istifadəsi və düzgün qidalanmamaqdır. Ərpdən qaynaqlanmayan diş əti iltihabı ikinci növü təşkil edir. Bu iltihablar adətən müəyyən bir bakteriya, virus və ya göbələk növündən qaynaqlanır. Genetik faktorlar, allergik reaksiyalar, yara və diş protezləri nəticəsində yaranan və ya səbəbi bilinməyən diş əti iltihabı bu qrupa daxil olan digər növ hallardır. Xəstəliyin müalicəsi üçün diş ətinin iltihabına səbəb olan faktor, daha sonra xəstəliyin növü müəyyən edilməlidir.

Gingivitin diaqnozu necə qoyulur?

Dişlərdə həssaslıq, ağrı, şişlik və iltihab kimi şikayətlərlə diş həkiminə müraciət edən xəstələrə fiziki müayinədən sonra diaqnoz asanlıqla qoyulur. Fiziki müayinədən başqa, əvvəlki diş əməliyyatları, xəstəlik tarixçəsi və simptomlar diş həkimləri tərəfindən qiymətləndirilir. Müayinə zamanı dişlər, diş ətləri, ağız və dil yoxlanılır. Dişlər arasındakı boşluqlar və diş cibləri araşdırılır. Dərin ciblər görünsə, sümük quruluşunu və sağlamlığını nəzərdən keçirmək üçün rentgen çəkilir. Müayinələr nəticəsində diş ətinin iltihabına səbəb ola biləcək konkret səbəb aşkar edilməyə də bilər. Bu hallarda daha dərin tibbi müayinə həyata keçirilir. Ağız və diş sağlamlığı ilə bağlı problemlər bədənin müxtəlif yerlərindəki xəstəliklərdən də qaynaqlandığı üçün lazım gəldikdə xəstələr müxtəlif tibb bölmələrinə müraciət edirlər.

Teqlər:

Diş əti iltihabı, diş həkimi, stomatoloq

Dr. Cavid İxtiyarov

Ağız, diş və çənə cərrahiyyəsinin ən son metodikalarla həyata keçiririk. Məqsədimiz sizin sağlamlığınızdır.

Bizi izləyin

Sualınız var?

Qeyd edilən nömrə ilə əlaqə saxlayaraq qəbula yazıla bilərsiniz.